กาลครั้งหนึ่ง นักวิทย์ญี่ปุ่นเคยทดลอง ให้คนขับรถเป็นวงกลมไปเรื่อย ๆ และพบว่าปัญหารถติด อยู่ ๆ มันก็เกิดขึ้นมาแบบไม่มีสาเหตุ

ถ้าพูดถึงเรื่อง “รถติด” เพื่อน ๆ...

ถ้าพูดถึงเรื่อง “รถติด” เพื่อน ๆ หลายคนก็คงเข้าใจกันดีว่ามันมาจากหลายสาเหตุ และหลายปัจจัย

เช่นเป็นย่านชุมชน คนใช้รถใช้ถนนเยอะ มีไฟแดง เกิดอุบัติเหตุ ฯลฯ

แต่เอาจริง ๆ แล้วหากย้อนกลับไปเมื่อเกือบ ๆ 20 ปีที่แล้ว เคยมีงานวิจัยจากมหาวิทยาลัยนาโงย่า ของประเทศญี่ปุ่น ที่ทำการทดลองให้รถขับเป็นวงกลมไปเรื่อย ๆ ใช้ความเร็วเท่าเดิม ไม่มีสิ่งกีดขวาง ไม่มีไฟแดง มีแต่รถจำนวนหลายสิบคัน มีช่องไฟเว้นแบบไม่ชิดจนเกินไป

ผลก็คือ อยู่ ๆ ก็เกิดปัญหารถติดขึ้นมาเฉยเลย!?

ซึ่งให้ปรากฏการณ์ที่ว่านี้เนี่ย ในงานวิจัยนี้เค้าตั้งชื่อให้ว่า Shockwave Jams

มันคือปรากฏการณ์ที่ใช้อธิบายสถานการณ์ที่ถนน จุรถได้เต็มความจุ ที่จะทำให้เกิดความไหลลื่นทางการจราจรแบบสุด ๆ แล้ว พอมีรถแค่คันเดียว ชะลอความเร็วลง มันจะทำให้เกิดปัญหารถติดขึ้นมา นั่นแหละที่เรียกว่า Shockwave Jams

อธิบายเพิ่มเติมคือ เมื่อมีรถ 1 คันแตะเบรก รถคันต่อไปก็จะแตะเบรกด้วยเหมือนกัน พอมันเกิดการชะงัก ก็จะเกิดเป็นคลัสเตอร์ขึ้นมา แล้วความไหลลื่นก็จะหยุดลงในที่สุด

สิ่งเดียวที่ทำให้การจราจรกลับมาไหลลื่นได้ นั่นก็คือ รถคันแรกต้องทำความเร็วเพิ่ม เพื่อฉีกหนีคันด้านหลังออกมา

ปัญหาหลัก ๆ มีเพียงอย่างเดียวครับ นั่นก็คือ Human Error

ทำให้การทดลองนี่น่าสนใจมาก ๆ หากเราใช้หุ่นยนต์ หรือ AI เป็นผู้บังคับรถ โดยให้คงความเร็วเท่าเดิมไปเรื่อย ๆ อาจจะทำให้ปัญหา Shockwave Jams ได้รับการแก้ไขก็ได้ฮะ (ไม่รู้ว่าปัจจุบันทำได้รึยังนะ หรืออาจจะมีไปแล้วหว่า!?)