ช่วงนี้เพื่อนๆ น่าจะได้ยินบ่อยๆ เรื่อง “นโยบายจีนเดียว” ที่คร่าวๆ ก็คือต้องยอมรับว่าจีนเป็นประเทศเดียว ทั้งไต้หวันและฮ่องกง ก็เป็นส่วนหนึ่งของจีน
แต่รู้มั้ยว่า ทางไต้หวันเอง ก็มีนโยบายจีนเดียว ที่ว่าจีนแผ่นดินใหญ่น่ะ ก็เป็นส่วนหนึ่งของไต้หวันเหมือนกันนะ งงไหม?
เอาล่ะ เพื่อให้ทุกคนหายงง #ประธานเหมียว จะพาไปย้อนอดีตสัก 100 ปีแบบสั้นๆ แล้วน่าจะทำให้เพื่อนๆ เข้าใจขั้วอำนาจของจีนได้เยอะขึ้นแน่ๆ
ติดตามคอนเทนต์ดีๆ แบบนี้ได้ที่เพจประธานเหมียว
– ย้อนไปช่วงต้นยุค 1900 ล้มระบอบกษัตริย์จีน
จำชื่อคนไว้ให้ดีเลยนะ ตอนนั้น “ซุน ยัดเซ็น” จับมือ “เจียง ไคเช็ก” และกำลังทหารบางส่วนในชื่อ “พรรคก๊กมินตั๋ง”
พวกเค้าล้มราชวงศ์ชิง เพื่อจะเปลี่ยนจีนเป็นระบอบสาธารณรัฐ
แต่พอล้มได้จริงๆ ดันเกิดปัญหาด้านการปกครอง เรื่องของอำนาจและผลประโยชน์ ผู้นำทหารก็อยากจะตั้งตัวเองเป็นกษัตริย์
จนกลายเป็นว่าแทนที่จะเป็นสาธารณรัฐสำเร็จ ก็แตกเป็นก๊กเป็นกลุ่มต่างๆ ตามความเชื่อของตัวเอง
– รับระบอบคอมมิวนิสต์เข้ามา
พบจบสงครามโลกครั้งที่ 1 ก็เกิดพรรคคอมมิวนิสต์จีน ซึ่งได้อิทธิพลมาจากรัสเซีย ซึ่งพรรคคอมจีนก็เติบโตรวดเร็ว เพราะมีแนวร่วมชนชั้นรากหญ้า-แรงงาน มาร่วมจำนวนมาก
– พรรคก๊กมินตั๋ง ที่ยังอยากให้เป็นสาธารณรัฐอยู่ ก็พยายามสร้างกองกำลังทหารของตัวเองขึ้นมาในเวลาเดียวกัน
– แล้วช่วงนั้น พรรคก๊กมินตั๋ง อยากได้การสนับสนุนทหารจากรัสเซีย ก็ได้มาฟีทเจอริ่งกันกับพรรคคอมมิวนิสต์ แบบว่าแนวแลกเปลี่ยนข้อมูล ทรัพยากร และผลประโยชน์ต่างๆ
ซึ่งนั่นก็ทำให้ “เจียง ไคเช็ก” กับ “เหมา เจ๋อตง” กลายมาเป็นเพื่อนกันได้แบบงงๆ
– ทั้งเจียง และเหมา เหมือนจะให้ความเคารพกับซุน ยัดเซ็น ด้วยกันทั้งคู่ แต่แนวคิดของทั้งสองคือแบบคนละขั้วกัน
คนนึงก็อยากจะรวมจีนเดียว แบบสาธารณรัฐขึ้นมา อีกคนก็อยากจะได้จีนเดียว แบบระบอบคอมมิวนิสต์
ความขัดแย้งเหมือนเพื่อนรักหักเหลี่ยมโหด ก่อตัวเหมือนคลื่นใต้น้ำอยู่หลายปี
– จนปี 1927 มีจุดแตกหักคือเกิดการจับสมาชิกพรรคคอมมิวนิสต์มาประหาร บางคนก็เชื่อว่าเจียงบงการเบื้องหลัง เพราะมองว่าเป็นอุปสรรคต่อการสร้างสาธารณรัฐ
บางคนก็มีทฤษฎีว่าเป็นการจัดฉากของพรรคคอมฯ เอง เพื่อสร้างความชอบทำในการทำสงคราม
จุดนี้มันเถียงกันไม่จบเนอะ แต่เอาเป็นว่าเค้ามองว่าเหตุการณ์นั้นคือจุดเริ่มต้นของสงครามกลางเมืองจีนตอนนั้นเลย
– ช่วงแรกๆ กองทัพเจียง ได้เปรียบ จนกระทั่งเกิดสงครามโลกขึ้นมาพอดี เพราะรบกันยืดเยื้อเป็น 20 ปี
พอช่วงสงครามโลก ทั้งสองก็ต้องมาร่วมมือกันต่อต้านญี่ปุ่น แบบว่าศึกใหญ่กว่า ต้องพรรครบกันเองก่อน (แต่ก็มีตีกันเองประปราย )
– พอช่วงสงครามโลกใกล้จบ แบบว่าสถานการณ์พลิกเฉยเลย กลายเป็นว่าตอนนี้พรรคคอมมิวนิสต์เริ่มปีกกล้าขาแข็งขึ้น สามารถตีโต้กองทัพของเจียงได้
– เจียง ต้องหนีไปเกาะฟอร์โมซ่า ทางตอนใต้ของจีน ที่ซึ่งกองทัพของเหมา พยายามจะตีให้แตกแหละ แต่ก็ไม่สามารถยึดได้
– จากนั้นเจียง เลยตั้ง “สาธารณรัฐจีน” บนเกาะฟอร์โมซ่า หรือที่เราเรียกว่าเกาะไต้หวัน ที่ตั้งของไต้หวันตอนนี้นี่แหละ
– ส่วนทางเหมา ที่ตอนนี้ครอบครองแผ่นดินใหญ่ ก็ตั้ง “สาธารณรัฐประชาชนจีน” ขึ้นมา
แล้วนี่ก็เลยเป็นที่มาของ “นโยบายจีนเดียว” ที่ใช้กันทั้งคู่
– ฝ่ายเจียง เคลมประมาณว่ามาเอาไต้หวันเป็นฐานที่มั่น เพื่อรอวันกลับไปสานต่อสงครามกลางเมืองที่ยังไม่จบ และยึดแผ่นดินใหญ่เพื่อสร้าง “จีนเดียว” ขึ้นมา
– ฝ่ายเหมา (ฝ่ายพรรคคอมมิวนิสต์จีนนี่แหละ) ก็เคลมว่าครอบครองแผ่นดินใหญ่ และไต้หวันก็เป็นส่วนนึงของจีนด้วย
จนในปัจจุบัน ทางการเมืองของจีนนี่คือแนวคิดมุ่งมั่นเลยว่าจีนเดียว ไต้หวันเป็นของจีน
ส่วนไต้หวัน เนื่องจากเป็นประเทศเสรีกว่า แนวคิดก็เลยมีหลายขั้น เช่น ขั้วการเมืองที่อยากให้ไต้หวันเป็นเอกราช ไม่เกี่ยวอะไรกับจีนแล้ว กับขั้วที่มีแนวคิดว่าต้องเคลมแผ่นดินใหญ่คืนมา เพราะอดีตคือจีนนั่นเอง
แล้วตอนนี้ “จีนเดียว” คือจีนไหน?
แล้วก็ต้องปิดท้ายว่า ตอนนี้โลกปัจจุบันแทบจะยอมรับนโยบายจีนเดียว ของทางจีนแผ่นดินใหญ่กันหมดเลย
เพราะว่าการจะะยอมรับประเทศไหนเป็นจีน ก็เหมือนต้องห่างเหินกับอีกประเทศนึง
เช่น ถ้ายอมรับจีนเดียวของไต้หวัน ก็คือยอมรับว่ารัฐบาลไต้หวัน มีความชอบธรรมทั้งเกาะไต้หวัน และจีนแผ่นดินใหญ่
แต่ถ้าอยากสานสัมพันธ์จีน ก็ต้องยอมรับจีนเดียวของทางจีน ซึ่งมองว่ารัฐบาลจีนมีอำนาจทั้งแผ่นดินใหญ่ และไต้หวันเป็นส่วนหนึ่งของจีน
ไม่งงกันใช่มะ?
ทีนี้ช่วงก่อตั้งไต้หวันใหม่ๆ นะ นานาชาตินี่คือแบบยอมรับรัฐบาลของเจียง และยอมรับไต้หวันเป็นประเทศมากกว่าจีน อย่างปี 1969 มี 71 ประเทศยอมรับไต้หวัน และ 48 ประเทศยอมรับจีน
แต่พอปัจจุบัน อย่างที่ทราบกันว่าจีนมีพาวเวอร์มากขึ้นเรื่อยๆ แล้วยิ่งหลังจากยุค 1980 ที่สหรัฐเริ่มสานสัมพันธ์กับจีนแผ่นดินใหญ่
กลายเป็นว่า พอพี่ใหญ่เลือกทางนี้ หลายประเทศก็ต้องเดินตามพี่เค้าสิ
จนปัจจุบันมีประเทศยอมรับจีน 181 ชาติ (ใช่ รวมไทยด้วย) และรองรับไต้หวันเพียง 14 ชาติ เท่านั้น
ก็นี่แหละครับ นโยบายจีนเดียว ในปัจจุบันนี้ ก็จะประมาณนี้แหละ…
เรียบเรียง #ประธานเหมียว
