งานวิจัยในหนูชี้ ทานอาหารตอนเครียด อาจทำให้เราอ้วนได้มากกว่าการทานอาหารตามปกติ

เชื่อว่าเพื่อนๆ คงจะรู้จักใครสักคนที่เป็นพวกยิ่งเครียดก็ยิ่งกิน ซึ่งแม้ว่าจะดูแล้วเปลืองค่าอาหารอยู่บ้างแต่ก็นับว่าเป็นการระบายความเครียดอย่างหนึ่ง และมักจะได้ผลดีอย่างไม่น่าเชื่อด้วย

ว่าแต่เชื่อหรือไม่ว่าการทานอาหารตอนเครียดนั้น อาจจะไม่ใช่ความคิดที่ดีเท่าไหร่

เพราะจากการทดลองใหม่ล่าสุด ที่ถูกตีพิมพ์ในวารสาร Cell Metabolism เมื่อวันที่ 25 เมษายน 2019 ที่ผ่านมา นักวิทยาศาสตร์ได้พบว่าการทานอาหาร (โดยเฉพาะอาหารที่มีแคลอรีสูง) ในระหว่างที่เครียดนั้นอาจส่งผลให้ร่างกายอ้วนขึ้นได้มากกว่าการทานอาหารแบบเดียวกันในตอนที่ไม่เครียดอีก

ความเป็นไปได้นี้ถูกพบเมื่อนักวิทยาศาสตร์ได้ทำการทดลองเกี่ยวกับภาวะอารมณ์และการทานอาหารของหนู โดยที่พวกเขาจะแบ่งหนูเป็นสองกลุ่ม กลุ่มหนึ่งจะถูกให้อาหารในสภาพแวดล้อมปกติ ในขณะที่อีกกลุ่มจะถูกให้อาหารในห้องแยกที่มีน้ำสูงในระดับหนึ่งเพื่อให้หนูที่ถูกขังมีความเครียด

ผลที่ออกมาคือหลังจากที่การทดลองดำเนินไป 2 สัปดาห์ หนูมีความเครียดและทานอาหารแคลอรีสูง จะมีน้ำหนักมากกว่าหนูที่ถูกให้อาหารแบบเดียวกันในภาวะปกติมาก ซึ่งแสดงให้เห็นถึงผลกระทบของความเครียดกับน้ำหนักได้เป็นอย่างดี

โดยในระหว่างการทดลองครั้งนี้ นักวิจัยได้พบว่าหนูที่เครียดจะมีการผลิตโมเลกุลที่ชื่อ “Neuropeptide Y” (NPY) ออกมาในระดับที่มากผิดปกติ และเจ้าโมเลกุลตัวนี้เองที่เป็นเหตุผลสำคัญที่ทำให้หนูที่เครียดทานอาหารมากผิดปกติไป

นั่นเพราะเมื่อนักวิทยาศาสตร์ลองตัดต่อพันธุกรรมหนูให้ไม่หลั่งโมเลกุล NPY พวกเขาก็พบว่าต่อให้หนูเครียดแค่ไหน พวกมันก็จะทานอาหารไม่ต่างกับหนูปกติเลย  ดังนั้นนี่จึงเป็นหลักฐานอย่างดีว่า NPY นั้นเป็นโมเลกุลที่เกี่ยวข้องกับความอยากอาหาร และน้ำหนักที่เพิ่มขึ้นในหนูที่เครียดจริงๆ

อ้างอิงจากนักวิจัยนอกจาก NPY จะทำให้หนูอยากอาหารแล้วมันยังมีความเกี่ยวข้องกับการทำงานของฮอร์โมนอินซูลินที่รับหน้าที่ดูดกลูโคสจากเลือดอีกด้วย โดยผลการทำงานทั้งหมดของมันจะส่งผลหนูกินมากขึ้นในขณะที่เผาผลาญน้อยลง และนำไปสู่ความอ้วนในที่สุด

เซลล์ประสาทที่ชื่อว่า “Amygdala” (ceM) ในขณะที่กำลังผลิต NPY (สีแดงๆ ในภาพ)

ในปัจจุบันนักวิจัยยังไม่อาจฟันธงได้ว่าเพราะอะไรหนูจึงมีอาการตอบสนองตัวความเครียดเช่นนี้ แต่เหล่านักวิทยาศาสตร์ก็เชื่อกันว่า เรื่องที่เกิดขึ้นอาจจะเกี่ยวกับแนวคิดการเอาชีวิตรอดก็ได้

นั่นเพราะหากมองตามธรรมชาติแล้วความเครียดมักจะมาจากการขาดอาหาร ดังนั้นการทานอาหารอย่างหนักเมื่อตกอยู่ในภาวะเครียดจึงถูกร่างกายมองว่าจะสร้างความได้เปรียบในการรอดชีวิตไปนั่นเอง

นี่นับเป็นการทดลองที่น่าสนใจมาก เพราะต่างจากการทดลองในหนูอื่นๆ ที่ผ่านมา มนุษย์กับหนูนั้นใช้ระบบโมเลกุล NPY แบบเดียวกัน ดังนั้นจึงมีโอกาสสูงที่มนุษย์เองก็อาจจะกินมากขึ้นและเผาผลาญน้อยลงในเวลาเครียดไม่ต่างจากหนูเลย

และหากเป็นเช่นนั้นจริงก็หมายความว่าคนเรานั้น จะอ้วนได้ง่ายขึ้นหากทานอาหารแคลอรีสูงในระหว่างที่เครียดนั่นเอง

ที่มา livescience, iol และ newatlas