พบวิหารเทพ “ซิเป ตอเท็ค” เทพผู้ถูกถลกหนังในเม็กซิโก เชื่อเคยใช้งานเมื่อราวๆ พันปีก่อน

เมื่อวันที่ 3 มกราคม ค.ศ. 2019 ที่ผ่านมานักโบราณคดีของประเทศเม็กซิโกได้ออกมาประกาศการค้นพบวิหารที่สร้างขึ้นเพื่อถวายให้แก่เทพ “ซิเป ตอเท็ค” (Xipe Totec) หนึ่งในเทพที่สำคัญที่สุดของอารยธรรมโบราณก่อนสมัยแอซเท็ก

การค้นพบในครั้งนี้เกิดขึ้นที่แหล่งโบราณคดี Ndachjian-Tehuacán ในรัฐปวยบลา รัฐทางทิศใต้ตอนกลางของประเทศเม็กซิโก

โดยโบราณสถานที่พบนั้นเป็นส่วนซากของสิ่งก่อสร้างที่คาดว่าเคยมีรูปร่างคล้ายพีระมิด และเชื่อกันว่าถูกใช้งานในช่วง ค.ศ. 1000-1260 โดยชาวพื้นเมืองเผ่า Popoloca ซึ่งในเวลาต่อมาได้ถูกปราบไปโดยเผ่าแอซเท็กอีกที

ตัววิหารที่พบมีขนาด 12 x 3.5 เมตร มีหินรูปหน้าคนขนาดใหญ่สองก้อนอยู่ภายใน พร้อมๆ กับมือสามข้าง และรูปสลักร่างมนุษย์อีกหนึ่งชิ้น

นักโบราณคดีเชื่อว่าโบราณวัตถุเหล่านี้น่าจะถูกใช้เป็นตัวแทนของเทพซิเป ตอเท็คในอดีต และที่รูปปั้นแลดูน่ากลัวอย่างน่าประหลาดเองก็อาจจะมาจากความพยายามในการสร้างเทพให้ออกมาน่าเกรงขามของช่างฝีมือในสมัยก่อน

นั่นเพราะเทพซิเป ตอเท็คนั้นแม้ว่าจะได้ชื่อว่าเป็นเทพแห่งเกษตรกรรมและพืชผลก็ตาม แต่ในขณะเดียวกันก็เป็นเทพแห่งโรคภัย ที่ได้ชื่อว่า “เทพผู้ถูกถลกหนัง” (จากการที่ถลกหนังตัวเองเพื่อให้มนุษย์กิน) และมักจะถูกบรรยายออกมาว่าสวมหนังมนุษย์แทนเสื้อเช่นกัน

ดังนั้นจึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่เทพองค์นี้จะได้รับการบูชายัญโดยคนสมัยก่อน และมือ 3 ข้างที่พบ ก็น่าเป็นตัวแทนของหนังมนุษย์ที่ซิเป ตอเท็คสวม

และแม้ว่าเผ่า Popoloca จะถูกปราบไปแล้วก็ตาม แต่ความเชื่อของพวกเขากลับถูกส่งต่อไปยังเผ่าแอซเท็กจนทำให้ ซิเป ตอเท็คกลายเป็นเทพองค์สำคัญของแอซเท็กต่อไปในช่วงศตวรรษที่ 15

การค้นพบครั้งนี้นับว่าเป็นการค้นพบที่สำคัญมากครั้งหนึ่งต่อประวัติศาสตร์เมโสอเมริกาเลยก็ว่าได้ เพราะนี่ไม่เพียงแต่เป็นวิหารของเทพที่เก่าแก่เท่านั้น แต่ยังเป็นวิหารของเทพซิเป ตอเท็คแห่งแรกที่เคยมีการค้นพบมาในโลกอีกด้วย

ที่มา ancient-origins, theguardian